مرکز جهادکشاورزی زواره
این مرکز در شهر زواره واقع شده است .شهر باستاني زواره با وسعتي در حدود 340 هكتار و با جمعيتي معادل 7600 نفر از توابع شهرستان اردستان است .
اين شهر در حاشيه كوير و در فاصله 127 كيلومتري شمال شرقي اصفهان و 12 كيلومتري اردستان واقع است و داراي طول جغرافيايي ً30 – َ20 – ْ52 و عرض ً27-ْ33 مي باشد .
ارتفاع اين شهر از سطح دريا بين 900 تا 1000 متر است و در منطقه اقليم گرم و خشك قرار دارد و محدود است از شمال به كوير نمك ، از جنوب به اردستان و از جنوب شرق به نايين و از مشرق به انارك و كوهستان هاي بلوك سفلي و از مغرب نيز به مهاباد و موغار و دنباله رشته كوههاي منفرد مركزي ايران مربوط مي شود . مهمترين عامل جغرافيايي منفي شهر زواره كه در تاثير اقليم گرم و خشك قرار دارد ، تبخير شديد آب مصرفي زمين هاي كشاورزي در فصول گرم است به طوري كه حداكثر گرما معادل ْ42 سانتيگراد و در زمستان ميزان حداقل درجه حرارت محيط معادل ْ8 سانتيگراد است .
برخي معتقدند كه زواره از تركيب دو كلمه زو به معني دريا و ره به معني راه تشكيل يافته كه مجموعاً راه دريايي تعبير مي شود .
دهستان سفلي:
دهستان سفلي به مركزيت روستاي شهراب از توابع بخش زواره ، از شمال به دهستان ريگستان و بيابانهاي كوير مركزي ، از مشرق به شهرستان نائين و از جنوب به دهستان برزاوند و از مغرب به دهستان كچو و همچنين دهستان عليا محدود است 0 از لحاظ موقعيت طبيعي اين دهستان در جنوب و جنوب شرقي كوهستاني و ارتفاعات مشهور آن عبارتند از : كوه سيا ه، كوه چال زنگال، كوه تخت پاچنار، كوه ديان، كوه شهراب0 در ناحيه شمالي اراضي آن مسطح با شيب نسبتاً ملايم به نظر مي رسد0
نوع خاك آن با بافت نيمه سبك ونيمه سنگين ازنوع شني و رس كويري مشاهده مي شود وآب و هواي دهستان سفلي نيمه معتدل و كويري مي باشد و ميزان بارندگي نيز مانند بقيه نقاط شهرستان كم وبطور متوسط بين 80-75 ميليمتر در سال مي باشد0
حداكثر درجه حرارت اين دهستان 38+درجه سانتيگراد وحداقل آن به 8 درجه زير صفر مي رسد وبدليل بارندگي كم داراي هواي خشك و رطوبت و نم نسبي آن كم مي باشد0
در اين دهستان گياهان خودرو كه مصرف صنعتي يا داروئي داشته باشد كمتر وجود دارد و پوشش گياهي از لحاظ مرتعي در رديف متوسط وفقير مي باشد 0منابع آب اين دهستان از قنات وچاههاي عميق تامين مي گردد ودر مورد قنوات با كمبود آب مواجه است 0
آباديهاي داراي سكنه اين دهستان به شرح ذيل مي باشد :
1-اكبر آباد 2- الله آباد 3- بركي 4- تقي آباد 5- تورزن 6- چنار 7- حسن آباد 8- حسين آباد 9- دچان 10- درقه 11- دولت آباد 12- رحمت آباد 13- رشيد آباد 14- سپيده 15- سرهنگ آباد 16- سيانك پايين 17- شهرآب 18- صاحب آباد 19- عشق آباد 20- علي آباد 21- علي آباد بركي 22- فازن 23- كهياز 24- گلشكنان 25- منظريه 26- مهر آبادو 27- مير پنج 28- نصرت آباد 29- همت آباد
آباديهاي بدون سكنه اين دهستان به شرح ذيل مي باشد :
1ـ احمد آباد 2ـ اشكستان 3ـ ايستگاه راه آهن شهراب 4ـ باقرآباد 5ـ بهبدان 6ـ تورزنچه 7ـ جعفر آباد 8ـ جليل آباد 9ـ چنارچه 10ـ حبيب آباد 11ـ حجت آباد 12ـ حسن آباد 13ـ حسين آبادچي 14ـ حسين آبادسيانك 15ـ حيدرآباد 16ـ خاني آباد 17ـ خرونداب 18ـ ده ميرزا 19ـرشت آباد 20ـ زرعه 21ـ سرخ چشمه 22ـ سهرابيه 23ـ سيانك بالا 24ـ سيل سفيد 25ـ شاهين چي 26ـ صدر آباد 27ـ عباس آباد 28ـ عزيز آباد 29ـ عسگرآباد 30ـ علي آباد گلشكنان 31ـ فرح آباد 32ـ فيروز آباد 33ـ كله چشمه 34ـ گزنون 35ـ گلستان 36ـ گلستان محمد 37ـ گلستان مفتح 38ـ گلستان مهدي 39ـ ماركو 40ـ محمد كريم 41ـ مزرعه آقامير 42ـ مزرعه حسينيه 43ـ مزرعه سپيدچه 44ـ مزرعه صولت آباد 45ـ مزرعه كريم آباد 46ـ مزرعه گله سرخه 47ـ مزرعه ناصريه 48ـ مزرعه نيك 49ـ نجف آباد 50ـ نيم ايستگاه راه آهن زواره 51ـ نيم ايستگاه راه آهن دورباط 52ـ نيم ايستگاه راه آهن مهر 53ـ نيمه چو 54ـ هاكاچي 55ـ يحيي آباد .
3- دهستان ريگستان:
اين دهستان از وسيعترين و بزرگترين دهستان هاي تابعه شهرستان اردستان به شمارمي رود كه قسمت اعظم اراضي آن كويري و غير قابل كشت مي باشد و داراي رسوبات نمكي و باتلاقي است و كوير معروف دق سرخ در محدوده اين دهستان قرار گرفته است و از خصوصيات اين دهستان در شمال منطقه اينكه منابع تامين آبهاي زير زميني بيشتر شور است و از طرف ديگر بيابانها و صحراها خشك اغلب لم يزرع و با كمبود پوشش گياهي ديده مي شود0
دهستان ريگستان از طرف شمال به بيابان هاي كويري و مركزي ايران و نهايتاً شهرستان گرمسار از استان سمنان ، از طرف مشرق به انارك و نائين، از جنوب به دهستان سفلي و شهر زواره و از مغرب به دهستان گرمسير محدود است0 موقعيت طبيعي اين دهستان بطور كلي مسطح و جلگه اي و دشت مانند مي باشد و تپه ماهور هاي شني در بعضي از مناطق آن به چشم مي خورد0 شيب آن ملايم و بطرف كوير مركزي ايران ادامه دارد و قسمتهاي جنوبي آن داراي زمين مستعد كشاورزي بوده ولي نواحي شمالي و شمال شرقي زمين آن بصورت كويري نمايان است كه در سالهاي گذشته با اجراي طرحهاي تثبيت شن نسبت به ايجاد آن اقداماتي صورت پذيرفته است و اراضي قابل ملاحظه اي از اين دهستان زير پوشش درختچه هاي تاغ و گز قرار گرفته است كه در تغيير آب و هوا و جلو گيري از پيش روي كوير تاثير به سزائي در منطقه گذاشته است0 نوع خاك در اين منطقه با بافت سنگين و نيمه سبك و از نوع شني و رس كويري مي باشد0
منابع آب اين دهستان از چاههاي عميق تامين مي گردد و اكثراً داراي محدوديت شوري مي باشد0
آباديهاي داراي سكنه اين دهستان به شرح ذيل مي باشد:
1- احمد آباد 2- اسلام آباد 3- امير آباد 4- اميران 5 – باقر آباد 6- تجره 7- تلك آباد 8- جعفر آباد 9- جهان آباد 10- حبيب آباد 11- حسين آباد 12- دام پروري لشكر امام حسين 13- ده آباد 14- شركت سلمان اميران 15- شركت كشت و صنعت فجر اصفهان ( چهار ميل ) 16- علي آباد 17- كچو رستاق 18- كريم آباد 19- گلزار محمد 20- گلستان شهيد رجائي21- گلستان مهدي 22- معين آباد 23- نجف آباد 24- نير آباد25- هنرستان كشاورزي 22 بهمن 26- يافت آباد
آباديهاي بدون سكنه اين دهستان به شرح ذيل مي باشد :
1ـ ايستگاه تثبيت شن چهار ميل 2ـ ايستگاه ثبيت شن رضايي 3ـ ايستگاه تثبيت شن زواره 4ـ ايستگاه تجره 5ـ پارك جنگلي 6ـ پارك جنگلي شهيد باقري 7ـ چاه ابوذر 8ـ چاه احمد حاج كتابي 9ـ چاه امامزاده شاه مراد10ـ چاه جليل سلطاني11ـ چاه خيرآباد12ـ چاه سلمان 1ـ حاجي آباد14ـ دشت آزادگان 15ـ دشت انقلاب 16ـ دشت بزرگ 17ـ سعادت آباد 18ـ شركت آهوبره 19ـ شركت پيشتازان انقلاب 20ـ شركت تعاوني كشت و دام بقره 21ـ شركت زاينده رود
22ـ شركت زراعي محبان مهدي23ـ شركت طلوع قمصر 24ـ شركت كارخانجات بافندگي و تكميل فاستوني 25ـ شركت كشت و دام ابوذر 26ـ شركت كشت و دام زواره 27ـ شركت ميثم اردستان 28ـ شركت هفده شهريور 29ـ طبس لنجان 30ـ عباس آباد 31ـ فيروز آباد 32ـ قطب صنعتي زواره 33ـ قلعه الله آباد 34ـ قلعه مهرابه 35ـ كشتارگاه اردستان 36ـ گروه آزادي 37ـ گروه ستار سبيلان 38ـ گروه شهيد صدوقي كچورستاق 39ـ گروه كشاورزي درباغ 40ـ گروه كشاورزي محمديه 41ـ گروه مالك اشتر 42ـ گروه مختار 43ـ گروه نهضت 44ـ گلستان چمران 45ـ گلستان شهيد بهشتي 46ـ مزدآباد پايين47ـ منتظرالمهدي كچورستاق 48ـ نيم ايستگاه اميران 49ـ نيم ايستگاه مزدآباد
منابع آبی
1- منابع آب زير زميني :
منابع آبهاي زير زميني بخش زواره كه شامل چشمه ها ، قنوات و چاههاي عميق و نيمـه عميق مي باشد، بالغ بر 140 ميليون متر مكعب برآورد مي شود تعداد10 دهنه چشمه 95 رشــته قنات و تعداد 137 حلقه چاه تامين كننده آب مورد نياز قـسمت عـمده اي از اراضي زراعي و باغي اين شهرستان مي باشند0
2- استفاده مستقيم از نزولات و بارندگي:
بارندگي و نزولات آسماني براي مصارف كشاورزي موقعي مي تواند كاملاً موثر و مفيد باشد كه اولاً در فصل رويش گياه بوده و ثانياً مقدار آن به اندازه اي باشد كه لااقل جايگزين يك نوبت آب آبيار ي و يا كمكي به كاهش نياز آب آبياري بنمايد 0 در این بخش بارندگي هاي فصول پائيزه و بهاره كمك موثري كه بتواند جايگزين يك نوبت آب آبياري بشود ، جاري نمي گردد0
منابع ارضي :
زواره بدليل واقع شدن در حاشيه دشتهاي داخلي ايران ، داراي تيپهاي خاصي از خاك است كه ضمن اينكه از نظر نوع با يكديگر تفاوتهايي دارند ولي در يك مورد وجه اشتراك دارند و آنهم در رديف خاكهائي قرار دارند كه داراي محدوديت نسبتاً زيادي هستند . مهمترين عاملي كه اين امر را سبب گرديده ، كمبود ريزشهاي جوي است كه به همراه فقدان پوشش گياهي ، خاك منطقه فاقد هوموس (خاك برگ) لازم ساخته است .
در اين منطقه به علت محدوديت زياد خاك ،بافت سبك، سنگريزه ، شوري ،قليا ئيت وكمي عمق خاك و وجود لايه هاي گچي و همچنين كمي منابع آب مناسب ،مناطق زراعي آن كم وبه صورت كوچك مي باشد واكثر اراضي به صورت مرتع خود نمايي مي كنند0
ويژگي هاي طبيعي منطقه:
زواره منطقه اي كويري است وقسمت اعظم شمال اين بخش را كوير احاطه كرده است ولي قسمت جنوبي آن رشته كوههايي چند قرار گرفته است كه قسمت عمده قنوات اين منطقه از همين رشته كوههاي جنوبي سرچشمه گرفته واراضي كشاورزي آن را مشروب مي نمايد.
بطوركلي اين بخش بعلت طبيعت خشك وبارندگي كم وتبخير زياد از پوشش گياهي خوبي برخوردار نيست.
آب وهوا:
براساس تقسيم بندي گوسن بخش زواره در اقليم استپي گرم وخشك قرار گرفته است 0 گزارش آب وهوايي منطقه مركزي ايران كه توسط آقاي دكتر كريمي استاديار دانشكده كشاورزي دانشگاه صنعتي اصفهان تهيه شده اين منطقه راجزء مناطق گرم وخشك تقسيم بندي نموده است0
آمار11 ساله ايستگاههاي هواشناسي موجود در منطقه مشخص مي كندكه معدل درجه حرارت ساليانه اين منطقه 54/17 درجه سانتيگرادوسردترين ماه سال ديماه وگرمترين آ ن تيرماه گزارش شده است0
معدل حداقل درجه حرارت ساليانه برابر14/10 درجه سانتيگراد و معدل حداكثر درجه حرارت ساليانه برابر 6/ 25 درجه سانتيگراد مي باشد0
متوسط بارندگي ساليانه اين بخش طي دوره11 ساله 5/117 ميليمتر گزارش شده است0بارندگي معمولا از آبانماه شروع وتاپايان ارديبهشت خواهد بود0حداكثربارندگي در ماههاي دي ،بهمن واسفند بوده ومعدل ساليانه نم نسبي 58/36 درصداست 0حداقل نم نسبي در تير ماه 3/24 درصداست كه به تدريج باكاهش درجه حرارت هوا ، درصد نم نسبي افزايش يافته ودرماههاي دي وبهمن به حداكثر خود يعني 3/53 درصد مي رسد 0
از ديماه به بعد با گرمتر شدن هوا درصد نم نسبي كاهش پيدا كرده و در تيرماه به پايين ترين حد خود مي رسد 0مجموع روزهاي يخبندان به طور متوسط ساليانه 55 روز مي باشد 0 بيشترين روزهاي يخبندان در دي وبهمن گزارش شده است 0 يخبندان معمولا درماههاي دي وبهمن خواهد بود0
فعاليت كشاورزي با سرد شدن هوا وافزايش روزهاي يخبندان از اواسط آذرماه به حداقل خود مي رسدومعمولا تانيمه بهمن ماه اين ركود ادامه دارد
مکانهای تاریخی
1-مسجد جامع بخش زواره اردستان از آثار دوره سلجوقي در 9 كيلو متري شهر اردستان
2-مقبره محدث شيعه شيخ حافظ رجب برسي واقع در 12 كيلو متري شمال شرق شهر زواره
3-مقبره امامزاده سيد كمال الدين حسين واقع در قريه شهر آب در 35 كيلو متري شرق شهر زواره از آثار دوره قاجاريه
4-بناي كاخ چهل ستون واقع در 40 كيلو متري شرق اردستان واقع در قريه سرهنگ آباد
5-قلعه سنگ بست در شهر زواره
6-حسينيه كوچك وبزرگ واقع در شهر زواره
7-عمارت زيباي هشت بهشت واقع در شهر زواره 0
8-مسجد پا منار زواره كه به مصلاي امام حسن (ع) معروف است0
9- یخچال قدیمی زواره
10 – آب انبارهای قدیمی
محصولات عمده كشاورزي اردستان :
اساس كشاورزي زواره را كشت غلات تشكيل مي دهد . غلات شامل گندم ، جو ، ذرت دانه اي و ارزن مي باشد . در سال گذشته سطح زير كشت غلات برابر ( گندم 1500 هکتار جو 2000 هکتار ذرت 200 هکتار ارزن 200 هکتار) بوده است . صیفیجات شامل خربزه ، طالبی گرمک و خیار 500 هکتار – دانه های روغنی گلرنگ 200 هکتار علوفه 1000 هکتار شامل یونجه و ذرت علوفه ای – باغات شامل انار1500 هکتار – پسته 950 هکتار – زیتون 20 هکتار – گردو و بادام 100 هکتار